miércoles, 28 de enero de 2009

foto's staan erop :)

buenas,

de foto's staan er eindelijk op! tging gemakkelijker dan ik dacht:)

het gaat hier vlug vooruit, ondertussen al in de laatste week op gynaeco...
in het weekend is lieselotte met de oostenrijkers naar quito gegaan, op bezoek bij roos en lobke. ik ben thuis gebleven, en zaterdag een wacht gedaan. quito zie ik later nog wel.

er is altijd wat te doen hier, verleden week woensdag ben ik nog naar thermische 'sauna'-baden geweest, dankzij sandra en juan-carlos.

donderdag was er een of ander unieffuif. dat was een schokje! begin stipt om 22u, en iedereen direct op de dansvloer! tis bijna het omgekeerde als bij ons, waar ze naar de bar vluchten om beschutting, vluchten ze hier naar de dansvloer om samen te troepen.
grappigste is dat ze om de zoveel liedjes een algemene pauze inlassen :) iedereen van de dansvloer, en beetje later, hup, iedereen weer volop in actie :)

in het weekend dus wat tijd voor mezelf gehad, ook eens leuk:uitgerust dus. en natuurlijk ook al enkele keren gaan lopen en zwemmen. ook bas en zijn familie nog eens gezien. ook al samen met huisgenootjes in de week! leuk!

kben ondertussen iets interessants te weten gekomen: de internos worden hier betaald! 6de jaars dus, krijgen 500 dollar per maand. nu ja, voor 100 uur per week ca va nog, maar toch, tverklaart toch al een stuk hun gedrevenheid. en ze zijn trouwens ook al enkele maanden niet uitbetaald door de unief, wegens overheidsomvormingen in hun financiële structuur.
nochtans nobel streven, want ze willen inschrijvingsgeld voor studenten afschaffen en alle financieën van de verschillende universiteiten in 1 pot steken. de universiteit vreest echter hun vrijheid en budget te moeten inbinden op die manier..

heb nog een quichua-woord bijgeleerd: aguanta (ik dacht eerst aan engels "i(don't) want to") betekent ik verdraag het niet meer, wil het niet meer. dixit de vrouwen in bevallingsarbeid... :)
verder ben ik bijzonder gevoelig geraakt voor het woordje "nuevo ingreso", vooral in somnolente toestand rond 3-4 uur 'snachts.

soit, genoeg voor nu,
groeten van
"estien of pieter (rikkie) pan" (zoals ze me hier noemen, met mijn 2e en 3e naam. wat ze van mijn familienaam maken schrijf ik liever niet)

martes, 20 de enero de 2009

tvolgende

buenos dias!

todo bien aqui :)
tweekend was plezant, samen met lobke en roos zaterdag naar ingapirca geweest. (inca-ruines) daar nog een ecudoriaans versgetrouwd koppel tegengekomen (economisten) tegengekomen. ze waren op huwelijksreis. twaren interessante mensen én leuke mensen, ze wisten een en ander over ecuadoriaanse politiek en economie te vertellen. samen savonds nog gaan eten dan in cuenca.

redelijk moe erin gekropen, zondag opnieuw een turno gedaan. overdag was beetje saai en slaapverwekkend.. de nacht weer maar half uurke geslapen. maar, heb wel ontdekt dat als je van salida bent, smorgens tot 12u, je mag gaan uitrusten!! heb dus nog een paar uurkes gaan maffen in de cuarto van de internos!
ondertussen moet de teller al ergens op 10 staan, kben beetje de tel kwijt moet ik toegeven. tbegint ondertussen deftig te lukken, de episotomies en hechtingen ook :)
ze hebben hier sinds vandaag op gineco zelf een echo-toestel aangeschaft (vroeger naar afdeling radiologie) en een tococardografietoestel (om de weeën-contracties en foetale hartfrequentie te volgen). weliswaar is er nog altijd geen batterij gevonden voor de dopplex, waardoor mijn stethoscoop-, concentratie- en
telvaardigheden wat bijgescherpt worden. probeer maar eens een ritme te tellen in 1 minuut tot 150 :)

gisteren (salida) ben ik gaan zwemmen! ih universitair zwembad. 25 meter, en het water leek heel wet dikker hier dan in belgie.. of was het de hoogte nog? het zou weliswaar de belgische hygienenormen niet halen..
gezwommen naast een dikkertje van 14 jaar, en we zwommen potverdikke zelfde tempo.. hij doet wel competitie en ligt elke dag een uur int bad, met trainer, je kent het type wel.
vandaag (pre-turno)gaan we wslk lopen.

tot de volgende!

viernes, 16 de enero de 2009

Enkele weetjes

Er zouden hier 3 gezondheidszorgsystemen moeten zijn.
- publico: zoals ons hospital (vicente corral moscoso): gratis voor guagua´s onder 5 jaar en zwangerschappen. anders betalend.
- IESS: Instituto Ecuadoriano de Seguridad Social: zoals in belgië. je wordt lid door belastingen te betalen op je loon. Dan is dit nagenoeg gratis. Deze ziekenhuizen zouden ook iets meer middelen moeten hebben. (je moet dus wel al een (deftige) job hebben om lid te zijn.) Als je geen lid bent, geen toegang.
- privado: betalend, maar naar het schijnt niet altijd beter. Wel minder wachttijden.

Ik heb het van horen zeggen, he... excuus voor de niet preciesie.

Als je niet verder gestudeerd hebt, zou het loon hier rond de 200-300 dollar zijn. wslk is dit een deftige job. Bas en Sandra zouden iets rond de 1000 verdienen. maar studeren is geen garantie op een goed loon, bv iemand met economie in de bank zou rond 600 verdienen, een ingenieur verdient ook niet altijd 1000.
Dit is dus minder dan bij ons, maar ze kunnen er wel redelijk zelfde levensgewoonten als ons bij houden. Hier zie je ook ipods en laptops. Wel zal er mss minder comfort zijn omdat de draagkracht van de algemene bevolking en staat kleiner is.
Een vliegtuigticket bv naar ons land kan ook een probleem worden.

Waarschijnlijk valt een groot deel van de bevolking hier nog eens buiten, wat weer dat typische kenmerk geeft van sociale klassen met de gekende kloof.

Ook zijn er veel (meestal mannen) die emigreren naar de VS en naar Spanje. Zij sturen meestal geld op naar hun thuisfamilie. Een heel belangrijke geldstroom voor de mindere rijke landen.

Nog een voorbeeld is dat in de kliniek de patiënten hun eigen papel hygiénico moeten meenemen, dat er geen standaard koffie-apparaten te vinden zijn voor personeel, dat je je eigen bestek moet meenemen als je van wacht bent en in het restaurant gaat eten, en dat de medicatie en instrumentaria niet zomaar standaard in de kast liggen in het ziekenhuis, klaar in voorraad, maar dat er telkens voorschriftjes moeten geschreven worden om de nodige set bij elkaar te halen bij de farmacie (van het ziekenhuis weliswaar soms).
Soms zijn sommige dingen ook gewoon niet meer voorradig, of moet je er lang naar zoeken (bv, batterij voor dopplex toestel, kantoorgerief,..)
Soms moeten mensen dus voorgeschreven medicatie gaan kopen, maar hebben ze het geld niet.


Een arts na 6 jaar (=medicina general) 850 dollar. een assistent/postgrado/resident zelfde ongeveer. In het IESS zouden ze meer verdienem. rond 1300. maar dit zijn nog moeilijkere plaatsen om in te geraken. Achteraf zou een arts-specialist rond 2000 verdienen. Misschien iets meer in privé.

Na 6 jaar is een arts hier 'huisarts' (bij ons zijn dat er eig 2-3 bij). Hierna is iedereen verplicht 1 jaar te werken, meestal is dit in de rurale streken. als je geluk hebt of goede punten kan dit centraler zijn of in een kliniek.
Zij die willen specialiseren moeten appliceren, en het zou behoorlijk moeilijk zijn. gebaseerd op graden, soort portfolio, en een examen.
Postgrado's zijn hier 3 jaar, maar sommigen doen er nog een specialidad bij.
De postgrado's=residentes krijgen dus een loon, maar moeten ook inschrijvingsgeld betalen, 1000 euro of zoiets. En het hangt er blijkbaar vanaf of je een beurs krijgt of niet, want sommige zouden hun eigen opleiding betalen.
Sommigen gaan ook een jaar bv hun opleiding in de VS doen.

Het werk op het centro obstetrico

In de sala de labor meten we om het uur het aantal contracties in 10 minuten, en de foetale hartslag. Om de 3 uur wordt een vaginaal toucher gedaan om dilatatie en verstrijking van de cervix te meten. Ondertussen houden we in het dossier het partogram bij.
Ondertussen lopen de vrouwen rond, zitten gehurkt, of rusten liggend uit. Alles onder de niet te ontbreken kreunen en allerlei excreties. Er zijn tot 7 bedden, gemiddeld liggen er 3-5 tegelijkertijd. Redelijk drukke bedoening soms.
Eens de persdrang er komt worden ze intensiever begeleid en wanneer het hoofdje zichtbaar is (afhankelijk van nulli- of multipara), worden ze, te voet, naar de verloskamer gebracht. Hier kan het snel gaan! Met al dan niet een episiotomie. Kind eruit, navelstreng afknippen, tonen aan moeder en doorgeven aan pediater. Daarna de secundinae, placenta en membranen, en een uterusmassage voor de coagulansen te lozen. Al dan niet hechting erbij.
De pediater-interno doet het eerste pediatrisch onderzoek. Achteraf moeten we allerlei (veel) (en veel dubbel) papieren invullen voor het dossier.

De studenten vh laatste jaar (6e) zijn de "internos". Ze doen 10 weken per rotacion; ginecología/obstetricía, pediatría, chirurgie, medicina general,... Op het einde van elke rotacion hebben ze een examen, een klinische casus bespreking. Het volgende examen valt op 27 februari. Ze zijn dus al een 3-tal weken bezig met hun rotatie, zodat er al veel zijn die meer ervaring hebben.. Het is dus wat vechten om ook ervaring op te doen.
Trouwens de laatste week van februari zou het carnaval zijn! Dit betekent enkele dagen feest en vrijaf.

buiten de kliniek

en er is nog zoveel te ontdekken buiten de kliniek!

Zaterdag vorig weekend hebben we bastiaan, zijn liefje (de kleindochter van doña Marina) en een deel vd familie ontmoet. Ze komen elk weekend op bezoek bij de grootmoeder.

Bas is een vlaamse bio-ingenieur die 2 jaar geleden verbleef in het huis om zijn thesis te doen, en hier blijven plakken is. Hij werkt nu aan de universiteit op een onderzoeks-/consultancyafdeling (financiëringstoestanden vd unief..)

Trouwens woensdag hebben we nog afgesproken met Sandra en Juan-Carlos. Oók een Vlaamse bio-ingenieure die blijven plakken is na thesis. Interessante verhalen, maar soms wat raar omdat je elkaar niet kent, (wel gemeenschappelijke vrienden), en omdat we hier maar een korte periode gaan zijn. Mooie verhalen, maar wslk niet altijd even evident.

Met de bas en zijn vriendin dan stad in gaan shoppen, waaronder belangrijkste aankopen een touw om kleer op te hangen in kamer en een super-de-max digitaal horloge! Noodzakelijk werkinstrument op obstetrie om de contracties en foetale harttonen te meten. ´theeft alles: uur, chronometer en alarm om tijdens de wachten op te staan:)
Nog een pintje gedronken langs de rivier, en bas wist te vertellen dat er hier geen mout is, waardoor het bier niet zo een bittere smaak heeft.

Zondag mochten we met de familie mee gaan vissen in cajas! (of er net buiten) Echte 4x4 drive nodig en leren vissen en al! Iets dat we alleen nooit hadden kunnen doen. Twas wel koud en regenachtig, op 4000 meter. Met typische berghoogtevegetatie, kleine bloemetjes, grassen en mossen. mooi! lindo!

De resterende vrije avonden (lieselotte heeft er meer op pediatrie) hebben we doorgebracht met onze huisgenootjes. We zitten nl. met 5 extranjeros samen. Das leuk, want nu hebben we echt een beetje een thuis om te bekomen ´savonds. Ik vind dat wel belangrijk, vergeleken met andere reiservaringen.
De andere bewoners zijn Mieke, Victor en Pieter. Mieke is Antwerpse die stage doet in de jeugdgevangenis als psychiatrisch verpleegkundige (reeds van november hier). Hele boeiende verhalen! Victor en Pieter zijn Oostenrijkers, nu zondag net aangekomen, net afgestudeerde vliegtuigingenieurs die 6 maand willen reizen, waaronder 3 maand vrijwilligerswerk in cuenca.

Dit weekend komen Lobke en Roos op bezoek die in Quito zitten. Als echte gentleman sta ik mijn (dubbel-:)bed af voor een matje. Toeme toch. We gaan samen met hen Cuenca en omgeving verkennen. Zondag ben ik wel weer van turno. Vrijdagavond en zaterdagavond gaan we mss ook nog eens salieren (uitgaan) met enkele compañeros-internos.

vervolg

Ondertussen hebben we er weer een week opzitten, das wel een voordeel van die turnos; de week gaat rap, én, 1 op 3 nachten betekent ook 1 op 3 ochtenden dat je niet moet opstaan om naar je werk te gaan! :)
Deze week zou de "guagua"-teller ergens op 8 moeten staan, waaronder enkele episiotomies. Ik ben de tel wat ah kwijt geraken, want we zijn hier soms met meerdere tegelijk bezig en zo.
Het geeft toch een kick om een bevalling te kunnen doen of een hechting. En idd. vrouwen zitten gecompliceerd in elkaar;) tis nog opletten met de anatomische structuur.
Je krijgt hier wel de kans om een en ander te doen, en ze geven je ook wel zelfstandigheid, maar je moet toch ook wel op je strepen staan, om niet gepasseerd te worden. Er is altijd wel iemand die het wil doen (alhoewel er genoeg bevallingen zijn), de taal en het feit dat je een nieuweling bent in de groep zijn ook belangrijke factoren.
Super veel geduld hebben ze trouwens ook niet en ze kunnen behoorlijk afsnauwend en veeleisend zijn. Het papieren dossier moet piekfijn in orde zijn..
Maar ze kunnen zich best ook ontspannen en plezier maken, zowel tussen internos en residentes. Ze zitten niet voor niets 100 (idd.!) uur per week op elkaars neus.

martes, 13 de enero de 2009

de eerste dagen

ok, hier gaan we dan :)

om het wat gemakkelijk te maken voor mezelf zal ik de eerste dagen tot nu eens chronologisch overlopen. en tis eig allemaal supervlot verlopen. zelfs de vertraging van onze vlucht is vlot verlopen :)
voor foto´s kan je es gaan kijken naar:
http://picasaweb.google.com/stijn.delputte


ma 5 jan vertrokken: in de sneeuw! maar het was niet hierdoor dat we nog 4 uur aan de grond gestaan hebben. wel door een staking van iberia. hierdoor verbinding gemist in madrid, maar na aanschuiven een nieuw ticket gekregen voor de volgende dag, en werden we opgehaald met een bus en naar een comfortabel hotel gebracht.
dus, nog een extra avondje madrid en spaanse tapas erbij!

di 6 jan: om 19u35 aangekomen in guayaquil, alwaar vlotte taxi naar vlot hotelletje, met vlot schilderij aan de muur..
en hier is het toch opvallend hoe handig taalkennis is. al vanop de luchthaven merk je dat iets anders dan spaans hier toch niet zo bruikbaar is.

woe 7 jan: vroege (vlotte :) tocht van 4 uur met busje naar cuenca. we zaten samen in het busje met een of andere hoge chef verantwoordelijke voor de verkeersorganisatie en verkeerspolitie in provincie van guayaquil; hij zat er verdacht rustig bij... ik moet toegeven dat ik het wel aangenaam vond om het superchaotische guayaquil te verlaten en enkel de putten en rotsblokken te moeten ontwijken op de (deels niet geasfalteerde) weg naar cuenca. hij wist ons nog te vertellen dat sinds 5 jaar de ecuadorianen een rijbewijs moeten halen. verder was het een superleuke rit, want van zeehoogte, tropisch met bananen, rijst en rietsuiker langs de weg, over bergen van 4000 meter, tot we in het supergoeie klimaat van cuenca aankwamen op 2500. de eeuwige lente!

do 8 jan: na ons op woensdag geïnstalleerd te hebben ih huisje met een fantastich vlotte doña,
smorgens naar den unief op zoek naar den decaan arturo quizphe (gezien in belgie), en dan rondleiding in het ziekenhuis door onze cheffen.
we zitten dus in hospital regional vicente corral moscoso.
vergeleken met turkije een veel vlottere sfeer, op het eerste zicht minder hierarchisch. maar dat is maar een eerste zicht.. van infrainstructuur mss toch gelijkaardig. hier is het mss wel een kleiner ziekenhuis.

onze rotaciones zijn dus:
ginecología/obstetricia (5 enero -31 enero)
pediatría (2 febrero - 28 marzo)
medicina general (wslk in macas) (2 marzo - 28 marzo)

en ze zijn hier geschift wat wachtschema betreft; maar blijkbaar zoals in quito en cochabamba:
in obstetricia:
dag 1: 'pre-turno' 07u00-12u00 en 14u00-17u00
dag 2: 'turno' 07u00 tot 12u de volgende dag
dag 3: 'salida' tot 12u
en dit 6 dagen op 7.
in pediatria zijn ze milder voor ons, en gaan we maar in wacht per week moeten doen en weekends vrij.

vrij 9 jan: eerste dag uiteindelijk, en direct van turno.. in die 24 uur heb ik wslk ongeveer het hele scala van emoties dat er bestaat doorlopen. van spanning en curiositeit in het begin, gezelligheid, stress, bevelen, snakken, verwarring, opgewektheid, vermoeidheid, beuheid, walging (geur), euforie, kwaadheid, bezorgdheid, medelijden, ontroering en tevredenheid.
uiteindelijk stond de teller wel na 1 turno al op 2 :) (kindjes oftewel "guagua's" op vangen)
gewoon blijven lachen en doordoen! een keer zo, een keer anders..

zat 10 jan: eerst fantastisch dutje van paar uurkes gedaan,.. en dat is wat ik nu ook ga doen, dus na deze cliffhanger van het hangende weekend laat ik jullie in spanning. tot de volgende!

domingo, 11 de enero de 2009

eerste..

bij deze eerste p0st van mijn eerste week in cuenca en mijn eerste keer dat ik blog, dankzij overtuiging van lieselotte ;)
we zijn dus al content dat we zo ver geraakt zijn, en gaan het voor nu hierbij houden.
maar kzal proberen wat te posten van zodra het wat beter geschikt is.
tot gauw!
stijn.